Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Dysphania ambrosioides & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Blet(-fausso-ambròsi)

Dysphania ambrosioides

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Noms en français : Chénopode fausse ambroisie, Thé du Mexique.

Descripcioun :
Aquesto planto trachis dins li limas en ribo d'aigo, lis armas e escoumbre. Nous vèn dis Americo dóu miejour e dóu cèntre. Se recounèis à sa forto óudour e à si fueio dentado que serpentejon. Lis enflourejado soun en piramido e di proun ramificado.

Usanço :
En Americo dóu miejour se n'en servon pèr tua li verme. Èi peréu antispasmoudico, estoumatico e carminativo. Li fueio podon servi dins lou manja coume sabourun.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80(120) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Dysphania
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae

Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Juilet à óutobre

Liò : Ribiero - Escoumbre e proche dis oustau - Ermas - Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino neoutroupicalo
Ref. sc. : Dysphania ambrosioides (L.) Mosyakin & Clemants, 2002 (= Chenopodium ambrosioides L., 1753 )

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Dysphania ambrosioides & Gladiolus x byzantinus

C
C
R
R
C
ges
ges
ges

Coumpara Blet(-fausso-ambròsi) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò